Rozwiązanie umów o pracę.
W celu poprawnego rozwiązania umowy o pracę, ważne jest ustalenie zarówno sposobu w jaki chcemy rozwiązać umowę, rodzaju umowy, jak również okresu jej trwania. Bardzo ważne również jest, że w pewnych określonych sytuacjach umowy rozwiązać nie można np.:
- w czasie urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego, bezpłatnego, na żądanie pracownika,
- w czasie zwolnienia chorobowego,
- pracownicy w ciąży, przebywającej na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim,
- pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.
Zgodnie z art. 30. § 1 Kodeksu pracy umowę o pracę można rozwiązać:
1) na mocy porozumienia stron;
2) przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);
3) przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
4) z upływem czasu, na który była zawarta.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę uzależniony jest m.in.: od rodzaju umowy.
Umowę na okres próbny można rozwiązać za 3 dniowym wypowiedzeniem, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni. Jedno tygodniowy okres wypowiedzenia obowiązuje, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie. Natomiast 2 tygodniowy okres wypowiedzenia obowiązuje w sytuacji kiedy okres próbny wynosi 3 miesiące.
Umowę na czas nieokreślony i umowę o pracę zawartą na czas określony rozwiązać można w zależności od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Zgodnie z art. 36. § 1 okres wypowiedzenia powyższych umów wynosi:
1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Należy pamiętać o terminach wypowiedzenia, bowiem bieg wypowiedzeń tygodniowych zaczyna się w pierwszą niedzielę po złożeniu wypowiedzenia, a kończy się w sobotę. Natomiast bieg wypowiedzeń miesięcznych rozpoczyna się pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone wypowiedzenie. Okres wypowiedzenia kończy się ostatniego dnia miesiąca. Dla przykładu, gdy wypowiedzenie zostało złożone 5 maja i pracownika obejmuje 1 miesięczny okres wypowiedzenia, wówczas umowa zakończy się 30 czerwca.
Istotną informacją jest fakt, że przy umowie o pracę na czas określony nie jest konieczne podawanie powodu rozwiązania umowy o pracę. Natomiast w przypadku rozwiązania umowy zawartej na czas nieokreślony konieczne jest podanie powodu ustania zatrudnienia.
W sytuacji wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy, do końca okresu wypowiedzenia. Za ten okres przysługuje pracownikowi prawo do wynagrodzenia.
W przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy pracowników obowiązują również powyższe okresy wypowiedzenia. Jednak zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu pracy, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Należy również pamiętać, że w firmach zatrudniających powyżej 20 osób w powyższej sytuacji występuje konieczność wypłaty odpraw dla zwalnianych pracowników. Pracownikowi należy się odprawa pieniężna zgodnie z art.8 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w następującej wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
-trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.