Baza danych odpadowych - kogo dotyczy i jakie obowiązki należy spełnić

Z nowym rokiem na wielu przedsiębiorców nałożono nowy obowiązek, jakim jest ewidencjonowanie wytwarzanych odpadów i zarejestrowanie się w bazie danych o odpadach, czyli właśnie BDO. Wprowadzono to po to, aby zmniejszyć nieprawidłowości i nadużycia, które miały miejsce na rynku gospodarki odpadami.

Co to BDO?

Jest to, według art. 82 ust. 1 ustawy o odpadach, system teleinformatyczny, którego częścią jest baza danych o podmiotach wprowadzających do obrotu produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Baza danych ma zagwarantować realizowanie obowiązku elektronicznej rejestracji i ewidencji. Nadzór nad BDO prowadzą poszczególni marszałkowie województw.

Kto musi się zarejestrować w BDO?

Do rejestracji w BDO zobowiązanych jest teraz bardzo wielu przedsiębiorców. Wszyscy, którzy prowadzą papierową ewidencję odpadów, który to obowiązek istnieje od 2001 roku. Oprócz nich, od 1. stycznia obowiązek ten obejmuje wszystkich przedsiębiorców, którzy wytwarzają odpady inne niż komunalne lub niebezpieczne. Odpady komunalne to takie wytwarzane w gospodarstwach domowych i te niezawierające odpadów niebezpiecznych oraz te powstające poza gospodarstwami domowymi, ale podobne do nich w składzie i charakterze. Do rejestracji zobowiązani będą także wprowadzający na rynek między innymi opony, smary, oleje, pojazdy, baterie, akumulatory, sprzęt elektroniczny i elektryczny oraz producenci opakowań. Dotychczas obowiązek ten obejmował głównie duże firmy. Teraz temu obowiązkowi poddać się będą musieli także niektórzy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze, wystarczy, że wytwarzają odpady, które nie są komunalnymi. Może to być, chociażby mechanik samochodowy, czy lekarz stomatolog.

Wszystkie sklepy i inne punkty sprzedaży, które oferują torebki, od których pobierana jest opłata recyklingowa, również są zobowiązane do rejestracji w BDO. Podobnie z restauracjami czy firmami cateringowymi, które pakują swój produkt, w ty przypadku żywność, w opakowania. Jest tak, dlatego iż właściciel takiej restauracji, jest rozumieniu ustawodawcy „wprowadzającym opakowania”.

Kogo nie obowiązuje rejestracja w BDO?

Wpisu do BDO nie muszą wykonywać:

• wytwórcy odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, o ile zostaną one przekazane do stacji demontażu lub punktu zbierania pojazdów,
• wytwórcy odpadów komunalnych
• transportujący wytworzone przez siebie odpady,
• rolnicy, będący wytwórcami odpadów, gospodarujący na obszarze poniżej 75 ha.

Przy pewnego rodzaju odpadach istnieje też limit ilościowy, w przypadku nieprzekroczenia go przedsiębiorca nie jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji i rejestracji w BDO. Na tej liście można znaleźć między innymi szmatki, ścierki, tonery, sorbenty, jeżeli ilość tych odpadów nie przekracza 100 kg. W sumie jest tam 46 pozycji i można je znaleźć w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, Dz.U. z 2019 r. poz. 2531.

Zwolnienie obejmuje również przedsiębiorców, którzy podpiszą umowę na świadczenie usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw. Wtedy to właśnie ten podmiot będzie wytwórcą tych odpadów. Przykładowo, jeśli w biurze zepsuje się sprzęt elektroniczny, to firma odpowiedzialna za jego konserwacje i utylizacje będzie wytwórcą, a co za tym idzie zobowiązań do rejestracji w BDO.

W sytuacji, kiedy kilku przedsiębiorców korzysta z jednego budynku, możliwe jest przeniesienie odpowiedzialności za wytworzenie odpadów na jednego z nich, wymagane jest do tego przygotowanie i podpisanie odpowiedniej umowy.

Wysokie kary z brak wpisu

Na przedsiębiorców, którzy nie dokonają rejestracji w BDO, czekają wysokie kary finansowe zaczynające się do 5 000 a sięgająca 1 000 000 złotych.

Ile kosztuje wpis?

Opłata rejestrowa, którą następnie będzie trzeba ponawiać jako opłatę roczną w kolejnych latach, wynosi 100 zł w przypadku mikro przedsiębiorców i 300zł w pozostałych przypadkach.