Wystawianie faktur na podstawie paragonu od 2020 roku
Z początkiem roku pojawiło się kilka istotnych zmian dotyczących ewidencjonowania sprzedaży i zakupów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jedną z nich jest wystawianie faktur na podstawie paragonu od 2020 roku. Przepisy te wymuszają na polskich przedsiębiorcach pewną konsekwencję w działaniu. Polega ona na zamieszczaniu NIP nabywcy na każdym paragonie fiskalnym, dokumentującym daną sprzedaż. Na jego podstawie może być wystawiona faktura VAT.
Według prawa podatkowego, osoby prowadzące działalność gospodarczą, wymagającą posiadania kasy fiskalnej i dokonujące sprzedaży na rzecz osób fizycznych lub też rolników rozliczających się na podstawie ewidencji ryczałtowanej, są zmuszeni do wydruku każdego paragonu fiskalnego, potwierdzającego dokonanie sprzedaży. Wydruk powinien być bezwzględnie i za każdym razem przekazany osobie dokonującej zakupu. Posiadanie elektronicznego urządzenia do rejestracji sprzedaży, pozwala także na wystawianie faktur z każdej z nich, na podstawie prawidłowego paragonu. Przed dniem 1 stycznia 2020 roku wystawianie faktury z tytułu sprzedaży rejestrowanej przy pomocy kasy fiskalnej, nie wymuszało na przedsiębiorcy podawania swojego numeru NIP. Obecnie, jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą pragnie posiadać faktury na podstawie posiadanych paragonów fiskalnych, zmuszona jest jeszcze przed dokonaniem zakupu, poinformować sprzedawcę o tym zamiarze i podać prawidłowy numer swojego NIP. Wystawienie faktury sprzedażowej jest obecnie uzależnione od zamieszczenia NIP nabywcy na paragonie fiskalnym. Od tej zasady nie ma wyjątków, co oznacza, że przedsiębiorca zbierający paragony dokumentujące jego zakupy, które nie zawierają jego numeru NIP, nie może prosić o wystawienie na ich podstawie faktury. Oznacza to, że dokonane zakupy nie będą w danym miesiącu rozliczeniowym, wliczone w bieżące koszty prowadzenia działalności gospodarczej.
Restrykcyjne zasady wystawiania faktur do paragonów
Zmiany te zostały wprowadzone na podstawie ustawy z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2020 r. poz. 106). Jeśli paragon potwierdzający dokonanie sprzedaży zawiera numer NIP, to pozwala on bez najmniejszego trudu zidentyfikować nabywcę. W myśl przepisów art. 106 b ust. 5 ustawy o VAT, działania tego dokonuje się w celu określenia nabywcy na potrzeby płatności podatku. Obowiązek poinformowania sprzedawcy o fakcie, którym jest posiadanie faktury na podstawie wydrukowanego paragonu, spoczywa na osobie przedsiębiorcy, który dokonuje konkretnego zakupu. Oznacza to, że sprzedaż ewidencjonowana w kasie i potwierdzona paragonem fiskalnym z numerem NIP, może być podstawą do wystawienia faktury. Z drugiej strony, osoba prowadząca swoją działalność gospodarczą może od razu zdecydować się na wystawienie faktury sprzedażowej, bez potrzeby wymieniania paragonu fiskalnego z NIP na ten dokument finansowy. Jeśli osoba posiadająca kasę fiskalną nie ma technicznej możliwości wpisania numeru NIP na paragonie, to wówczas podatnik VAT, który pragnie posiadać fakturę, może od razu poprosić sprzedającego o jej wystawienie. Na osobie sprzedającego ciąży wówczas obowiązek nieewidencjonowania tej sprzedaży w kasie fiskalnej. Wystawienie faktury dokumentującej sprzedaż oznacza, że nie powinna ona być rejestrowana w kasie fiskalnej.
Faktury uproszczone i wystawiane na postawie biletów za przejazdy autostradami
W komunikacie wydanym przez Ministerstwo Finansów z dnia 3 stycznia 2020 roku, który nosił tytuł „Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów”, zawarta jest między innymi informacja, że osoba dokonująca sprzedaży może wystawiać także faktury uproszczone. Działanie to jest dopuszczalne, gdy kwota należności nie przekracza 100 € lub 450 pln. Faktura uproszczona musi zawierać następujące dane:
- imię i nazwisko nabywcy,
- nazwy nabywanych towarów lub usług,
- adres firmy nabywcy.
Faktura uproszczona jest traktowana, jak zwykły dokument finansowy, ale tylko wówczas, gdy zawiera pełne dane identyfikacyjne nabywcy. Na jej podstawie podatnik ma prawo skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT w danym roku kalendarzowym. Podobnie, jak faktury uproszczone traktowane są również inne dowody zakupu, tj. m.in. bilety jednorazowe za przejazdy płatnymi drogami dojazdowymi – autostradami. Wliczenie tych dowodów finansowych do ewidencji rachunkowej wymaga spełnienia warunków wskazanych w § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485). Według Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2019 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.400.2019.2.ISK, otrzymanie faktury na podstawie biletów autostradowych jest w pełni akceptowalne i dopuszczalne, mimo, iż wydruki te nie mają wpisanego numeru NIP nabywcy.
Po 1 stycznia 2020 roku osoba dokonująca zakupów jako podatnik, a nie konsument, ma obowiązek informowania o tym fakcie osobę sprzedawcy. W przeciwnym razie nie ma możliwości wystawienia faktury VAT na podstawie paragonu fiskalnego, który nie zawiera numeru identyfikacji podatkowej – NIP.